Το βιβλίο "Ιστορία του Κυπριακού"

Ιστορία του Κυπριακού: τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, 1960-2023

Το βιβλίο Ιστορία του Κυπριακού: τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, 1960-2004 (786 σελίδες) κυκλοφόρησε σε 1η έκδοση το 2004 και έχει εξαντληθεί. 

Το 2008 κυκλοφόρησε 2η αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση 821 σελίδων, που περιλαμβάνει και τις εξελίξεις μέχρι και το 2008, με τίτλο Ιστορία του Κυπριακού: τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, 1960-2008.

Το 2024 ο εκδοτικός οίκος "Πάργα"κυκλοφορεί 3η αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση 940 σελίδων, που περιλαμβάνει και τις εξελίξεις μέχρι και το 2023, με τίτλο  

Ιστορία του Κυπριακού: τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία, 1960-2023. 

Το βιβλίο κυκλοφορεί σε πολλά βιβλιοπωλεία (συμβατικά και ηλεκτρονικά) στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Επίσης, μπορεί κάποιος να το προμηθευτεί απευθείας από τον συγγραφέα (τηλ. 97739318, 22330486).

Οπισθόφυλλο:

"Το βιβλίο αυτό με το εκτενές εισαγωγικό κεφάλαιο "Το ενωτικό κίνημα των Ελληνοκυπρίων κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας" αποτελεί μια πλήρη εξιστόρηση του Κυπριακού ώς το 2023. Με τρόπο συστηματικό και ευμέθοδο και με σεβασμό προς την ιστορική αλήθεια εξιστορούνται τα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάρρευση του ενιαίου δικοινοτικού κράτους, που ιδρύθηκε με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, καθώς και όλες οι μετά το 1963 προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού. Ιδιαίτερα αναπτύσσονται τα κεφάλαια που αναφέρονται στις σχέσεις Αθηνών-Λευκωσίας, την ΕΟΚΑ Β', το πραξικόπημα και την εισβολή. Δίνονται επίσης κατατοπιστικές πληροφορίες για το Σχέδιο Ανάν, την απόρριψή του στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004 και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Μάιο του 2004. Από τα γεγονότα που μεσολάβησαν μεταξύ των ετών 2004 και 2023 αναπτύσσεται περισσότερο η τελευταία σοβαρή προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού κατά την Διάσκεψη στο Κραν-Μοντανά (28.6-17.7.2017). Οι πληροφορίες και οι κρίσεις του συγγραφέα υποστηρίζονται με πλούσια τεκμηρίωση."

^{Το βιβλίο έχει ενταχθεί στη βιβλιογραφία των μαθημάτων ιστορίας της Κύπρου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο Πανεπιστήμιο "Νεάπολις", στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚυ) και σε άλλα Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και στην Κύπρο.}

Κεφάλαια από την ιστορία και την κοινωνία της Αθηαίνου

Έγραψαν για το βιβλίο: 

Ο Γιάννης Κ. Λάμπρου είναι Αθηαινίτης και τιμά τη γενέτειρά του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, μελετώντας την και δημοσιεύοντας σ’ ένα ογκώδη τόμο τον καρπό των οχτάχρονων ερευνών του. Το βιβλίο Κεφάλαια από την Ιστορία και την κοινωνία της Αθηαίνου μαρτυρεί πως όποιος ασχοληθεί σοβαρά με τη μελέτη της κοινότητας αυτής, δεν μπορεί παρά να θαυμάσει τον πλούτο της ζωής της στο χρόνο και στο χώρο και το άμετρο πλήθος των πληροφοριών γι’ αυτήν. 

Θαυμαστός ο συγγραφέας, γνωστός ήδη από το προηγούμενο έργο του Ιστορία του Κυπριακού: τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία 1960-2004, που είναι ένα από τα πιο σοβαρά έργα της σύγχρονης ιστοριογραφίας. Προηγήθηκαν του παρόντος βιβλίου για την Αθηαίνου αυτοτελή μελετήματα του Γιάννη Λάμπρου όπως: "Οι κιρατζήδες της Αθηαίνου και οι συνεχιστές της παράδοσής τους", Ο αγιογράφος Καλλίνικος Σταυροβουνιώτης, "Μελής Ζαχαριάδης, ο ιδρυτής της Π.Ε.Κ."

Το έργο εκτείνεται σε 864 σελίδες και εκδόθηκε σε 3000 αντίτυπα που θα διανεμηθούν στους κατοίκους της Αθηαίνου δωρεάν ύστερα από χορηγία τέκνων της κοινότητας. Με  τυπογραφική και καλλιτεχνική επιμέλεια του εκδοτικού οίκου «Ιδέα Εκδόσεις-Διαδίκτυο» σε ωραιότατους χρωματισμούς,  στο εμπροσθόφυλλο εικονίζεται «πρόσοψη της εκκλησίας του αγίου Φωκά» και στο οπισθόφυλλο «το αρρεναγωγείο Αθηαίνου».

Το βιβλίο αρχίζει με γενικές πληροφορίες για την Αθηαίνου και ακολουθεί έρευνα για την ονομασία  και την ιστορία της, από τους αρχαίους Γόλγους και τις εκεί ανασκαφές, τη βυζαντινή περίοδο, φραγκοκρατία και ενετοκρατία, πληροφορίες για την περίοδο της τουρκοκρατίας και αγγλοκρατίας, για τη συμμετοχή της κοινότητας στον αγώνα της ΕΟΚΑ, τη συμβολή της στην αντιμετώπιση της τουρκοκυπριακής ανταρσίας  και εξιστόρηση του πώς σώθηκε κατά την τουρκική εισβολή, με αναφορά στους ηρωικώς πεσόντες και αγνοουμένους της.

Ακολουθούν οι σχέσεις των Αθηαινιτών με τους τούρκους των γειτονικών χωριών, και τα κοινωνικά θέματα, όπως το λαϊκό κίνημα στην Αθηαίνου, ένα σχέδιο της αποικιακής κυβέρνησης της Κύπρου για προαγωγή της υγείας στην ύπαιθρο και η αγροτική υγειονομική μονάδα Αθηαίνου, χωριτικές αρχές, το δημαρχείο, ύδρευση, συνεργατική πιστωτική εταιρεία. 

Περιλαμβάνονται ακόμα στο βιβλίο αναφορές σε φυσιογνωμίες της Αθηαίνου, στην πνευματική της ζωή, των γραμμάτων και των τεχνών, στα μορφωτικά ιδρύματα και σωματεία και στα σινεμά της. 

Η κοινότητα, φημισμένη για  τη θρησκευτικότητά της έχει ζωντανή την εκκλησιαστική ζωή με τις εκκλησίες, τη μοναστική ζωή και βέβαια το ενδιαφέρον για την κοινοτική ευημερία.

Οι κάτοικοι της Αθηαίνου, εργατικοί και νοικοκύρηδες, είναι συνδεδεμένοι με την παραγωγή ξακουστών προϊόντων, γι’ αυτό και σημαντικά είναι τα κεφάλαια για τις ασχολίες των κατοίκων,  τη γεωργική Αθηαίνου, την παραγωγή και το εμπόριο προϊόντων, την κτηνοτροφία, τις μικρές βιομηχανίες της, τα λατομεία και τους λατόμους.

Το βιβλίο τελειώνει με Ενθυμήσεις Αθηαινιτών, αναφορά στην ύπαιθρο της Αθηαίνου, την ιστορία ενός σπιτιού, παλαιότερα και νεότερα κτίσματα στην Αθηαίνου και βιβλιογραφία.

Το σημαντικό αυτό βιβλίο είναι γραμμένο με επιστημονική τεκμηρίωση, εύληπτο και ευχάριστο τρόπο, αφού την επιστημονική γλώσσα της Ιστορίας και κοινωνίας της Αθηαίνου διανθίζουν επεισόδια από την καθημερινή ζωή και αφηγήσεις παλαιών και νέων κατοίκων της. 

Το όλο έργο μαρτυρεί τον επαρκή φιλόλογο και αυστηρό ιστορικό μελετητή, λάτρη της Αθηαίνου, και δεν ενδιαφέρει μόνο τους τυχερούς Αθηαινίτες που έτυχαν ενός μεθοδικού και σοβαρού μελετητή,  αλλά και όλους όσοι αγαπούν τον τόπο μας και εμβαθύνουν στην Ιστορία και τον πολιτισμό του.

Στέλιος Παπαντωνίου

Ο αγιογράφος Καλλίνικος Σταυροβουνιώτης

Έτερη μονογραφία του Γιάννη Κ. Λάμπρου είναι το βιβλίο Ο αγιογράφος Καλλίνικος Σταυροβουνιώτης, που εκδόθηκε από τον Δήμο Αθηαίνου το 2003. Στο βιβλίο αυτό εξετάζεται η βιογραφία και η καλλιτεχνική προσφορά του Αθηαινίτη αγιογράφου Καλλίνικου Σταυροβουνιώτη (1920-2011).

Ο Πατήρ Καλλίνικος εμβάθυνε σε διάφορα είδη αγιογραφίας, όπως η τεχνική της νωπογραφίας (fresco) και της εγκαυστικής τέχνης (κηρόχυτες εικόνες) την οποία έμαθε στο Όρος Σινά κατά την επίσκεψή του το 1967. Εικόνες του υπάρχουν σε διάφορους ναούς και μοναστήρια στην Κύπρο και στο εξωτερικό. Οι σημαντικότερες τοιχογραφίες του με την τεχνική του fresco, βρισκονται στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου. Από το 2006 και μετά αγιογραφούσε μόνο χρησιμοποιώντας την τεχνική της εγκαυστικής εικόνας. Επίσης, έργα του έχουν εκτεθεί σε διάφορες εκθέσεις διεθνώς

Εκτός από το πλούσιο αγιογραφικό του έργο, ο Πατήρ Καλλίνικος έχει να επιδείξει και έργα φιλανθρωπίας. Ενδεικτικά, το Καλλινίκειο Δημοτικό Μέγαρο στην γενέτειρά του κωμόπολη Αθηένου, το οποίο κτίστηκε με τη δική του συμβολή και εξυπηρετεί διάφορες ανάγκες του δήμου και στεγάζει το τοπικό μουσείο. Παράλληλα, υπήρξε και γνωστός δάσκαλος αγιογραφίας μεταλαμπαδεύοντας την τέχνη και την γνώση του σε νεώτερους αγιογράφους. Δείγμα της διδασκαλίας του αποτελεί και ένα δικό του εκδοθέν βιβλίο για την αγιογραφία, Η τεχνική της αγιογραφίας: με παράρτημα τοιχογραφιών του Πανσέληνου από το Πρωτατο του Αγίου Όρους. Λευκωσία, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου, 1996. 

 
Από πολλούς θεωρείται ότι η βυζαντινή αγιογραφία άνθησε στην Κύπρο χάρη στον Πατέρα Καλλίνικο ο οποίος αναβίωσε αυτή την τεχνική σε μια περίοδο που οι περισσότερες αγιογραφίες είχαν στοιχεία ρώσικης τεχνοτροπίας με δυτική επίδραση.